پر کردن دندان چیست؟ مراحل، انواع و مراقبت‌های بعد از آن
داشتن دندان‌های سالم و زیبا، تأثیر زیادی بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی دارد. یکی از مشکلات رایج در دندانپزشکی، پوسیدگی دندان است که اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند به از دست دادن دندان منجر شود. خوشبختانه یکی از ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه‌های درمان پوسیدگی، پر کردن دندان است. این روش علاوه بر ترمیم ظاهر دندان، مانع پیشرفت پوسیدگی و نیاز به درمان‌های پرهزینه‌تری مثل عصب‌کشی یا ایمپلنت می‌شود.
در ادامه با هم بررسی می‌کنیم که پر کردن دندان چیست، چه مراحلی دارد، چه موادی برای آن استفاده می‌شود، چه مراقبت‌هایی بعد از آن لازم است و چقدر برای بیماران هزینه دارد.
پر کردن دندان چیست؟
پر کردن دندان فرآیندی است که در آن بخش‌های پوسیده یا آسیب‌دیده دندان برداشته شده و فضای ایجادشده با موادی خاص پر می‌شود. این مواد به گونه‌ای انتخاب می‌شوند که:
-
از گسترش پوسیدگی جلوگیری کنند.
-
ظاهر طبیعی دندان را بازگردانند.
-
مقاومت کافی در برابر جویدن و فشار غذا داشته باشند.
این روش نه‌تنها برای پوسیدگی‌ها بلکه برای ترمیم ترک‌ها، لب‌پری‌ها و حتی زیباسازی دندان‌ها هم کاربرد دارد.
نگاهی کوتاه به تاریخچه پر کردن دندان
شاید تصور کنید پر کردن دندان یک روش جدید است؛ اما شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که انسان‌ها از هزاران سال پیش به دنبال راهی برای ترمیم دندان‌های پوسیده بوده‌اند.
-
در مصر باستان از مخلوط گیاهان و مواد معدنی برای پرکردگی استفاده می‌شد.
-
در قرون وسطی دندانپزشکان سنتی از فلزاتی مثل سرب و قلع برای پر کردن حفره‌های دندان استفاده می‌کردند.
-
در قرن نوزدهم آمالگام (ترکیبی از جیوه و فلزات) معرفی شد که هنوز هم در بسیاری از کشورها کاربرد دارد.
-
امروزه پیشرفت‌های علمی باعث شده مواد پرکردگی زیباتر، بادوام‌تر و ایمن‌تر باشند.
چرا پر کردن دندان اهمیت دارد؟
بسیاری از پوسیدگی‌ها در ابتدا بدون درد هستند و بیمار متوجه آن‌ها نمی‌شود. اما همین پوسیدگی‌های کوچک می‌توانند به مرور عمیق‌تر شوند و به ریشه برسند. در این حالت درمان به عصب‌کشی یا حتی کشیدن دندان منجر خواهد شد.
با پر کردن دندان در مراحل اولیه:
-
هزینه درمان بسیار کمتر است.
-
شکل طبیعی دندان حفظ می‌شود.
-
از عفونت و مشکلات لثه جلوگیری می‌شود.
-
احتمال نیاز به پروتز یا ایمپلنت کاهش پیدا می‌کند.
چه زمانی باید دندان خود را پر کنیم؟
علائم هشداردهنده عبارتند از:
-
مشاهده سوراخ یا سیاهی روی سطح دندان
-
درد هنگام جویدن غذاهای سفت
-
حساسیت شدید به نوشیدنی‌های سرد یا داغ
-
گیر کردن مداوم غذا بین دندان‌ها
-
لب‌پری یا شکستگی ناشی از ضربه
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید.
مراحل پر کردن دندان
پر کردن دندان معمولاً در یک جلسه انجام می‌شود و شامل مراحل زیر است:
۱. معاینه و عکسبرداری – بررسی میزان پوسیدگی با معاینه یا رادیوگرافی.
۲. بی‌حسی موضعی – برای جلوگیری از درد در حین کار.
۳. برداشتن پوسیدگی – با فرز دندانپزشکی یا لیزر، قسمت‌های پوسیده برداشته می‌شود.
۴. ضدعفونی حفره – محل دندان با محلول‌های خاص ضدعفونی می‌شود.
۵. قرار دادن ماده پرکردگی – ماده انتخاب‌شده درون حفره قرار گرفته و فرم داده می‌شود.
۶. صیقل و پرداخت – سطح دندان صیقل داده می‌شود تا هنگام جویدن مشکلی ایجاد نشود.
انواع مواد پرکردگی دندان
۱. آمالگام (نقره‌ای)
-
مزایا: استحکام بالا، مناسب دندان‌های آسیاب.
-
معایب: رنگ نقره‌ای و ظاهر غیرطبیعی.
-
ماندگاری: ۱۰ تا ۱۵ سال.
۲. کامپوزیت (همرنگ دندان)
-
مزایا: زیبایی و تطابق رنگ با دندان‌های طبیعی.
-
معایب: دوام کمتر نسبت به آمالگام.
-
ماندگاری: ۵ تا ۷ سال.
۳. طلا
-
مزایا: ماندگاری بسیار بالا و مقاوم در برابر سایش.
-
معایب: هزینه زیاد و ظاهر غیرطبیعی.
-
ماندگاری: ۱۵ سال یا بیشتر.
۴. سرامیک یا پرسلن
-
مزایا: زیبایی فوق‌العاده، مقاوم در برابر تغییر رنگ.
-
معایب: قیمت نسبتاً بالا.
-
ماندگاری: ۱۰ سال یا بیشتر.
پر کردن دندان موقت چیست؟
گاهی دندانپزشک به دلیل شرایط خاص (مثلاً نیاز به درمان ریشه در جلسات بعدی) از پرکردگی موقت استفاده می‌کند. این نوع پرکردگی معمولاً از مواد نرم‌تر ساخته می‌شود و برای مدت کوتاه در دهان باقی می‌ماند تا در جلسه بعدی درمان تکمیل شود.
پر کردن دندان با لیزر؛ روش نوین و بدون درد
در سال‌های اخیر استفاده از لیزر در دندانپزشکی رایج شده است. پر کردن دندان با لیزر مزایای زیادی دارد از جمله:
-
کاهش درد و نیاز کمتر به بی‌حسی
-
دقت بالاتر در برداشتن پوسیدگی
-
ترمیم سریع‌تر بافت‌های اطراف
البته این روش هنوز در همه کلینیک‌ها رایج نیست و هزینه بالاتری دارد.
مراقبت‌های بعد از پر کردن دندان
-
تا ۲ ساعت بعد از پر کردن چیزی نخورید.
-
از غذاهای خیلی سخت یا چسبناک (آجیل، آدامس) پرهیز کنید.
-
مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم را ادامه دهید.
-
اگر درد یا حساسیت بیش از ۲ هفته طول کشید، به دندانپزشک مراجعه کنید.
-
هر شش ماه یک بار معاینه دوره‌ای فراموش نشود.
عوارض احتمالی پر کردن دندان
-
درد یا حساسیت موقت به سرما و گرما
-
احساس بالا بودن پرکردگی هنگام جویدن
-
لب‌پر شدن یا شکستن پرکردگی در اثر فشار زیاد
هزینه پر کردن دندان
هزینه پر کردن دندان به عوامل زیر بستگی دارد:
-
نوع ماده پرکردگی
-
میزان پوسیدگی
-
محل دندان (جلویی یا عقبی)
-
تعرفه کلینیک
به طور متوسط:
-
آمالگام: از ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان
-
کامپوزیت: از ۵۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون تومان
-
سرامیک یا طلا: بالاتر از ۲ میلیون تومان
پرسش‌های متداول (FAQ)
۱. پر کردن دندان درد دارد؟
خیر، با بی‌حسی موضعی هیچ دردی حس نمی‌کنید. فقط ممکن است کمی درد بعد از رفع بی‌حسی وجود داشته باشد.
۲. پرکردگی چند سال دوام دارد؟
بسته به نوع ماده بین ۵ تا ۱۵ سال.
۳. آیا می‌توان دندان پرشده را سفید کرد؟
مواد پرکردگی مثل دندان طبیعی سفید نمی‌شوند. اگر رنگ پرکردگی با دندان‌ها تفاوت پیدا کرد، باید تعویض شود.
۴. آیا پر کردن دندان در دوران بارداری مجاز است؟
بله، اما بهتر است در سه‌ماهه دوم انجام شود و از مواد بی‌خطر استفاده شود.
۵. آیا کودکان هم می‌توانند پرکردگی داشته باشند؟
بله، حتی دندان‌های شیری هم در صورت پوسیدگی باید پر شوند تا از عفونت و آسیب به دندان دائمی جلوگیری شود.
۶. اگر پرکردگی دندان بیفتد چه باید کرد؟
سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید؛ چون پوسیدگی می‌تواند دوباره پیشرفت کند.
جمع‌بندی
پر کردن دندان یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های ترمیم پوسیدگی است. انتخاب نوع پرکردگی به شرایط دندان، نظر دندانپزشک و بودجه بیمار بستگی دارد. مراقبت درست و معاینه منظم می‌تواند عمر پرکردگی را افزایش دهد.
🛠 دندانپزشکان برای پر کردن دندان از ابزارهایی مثل آمالگام کریر، ماتریکس و … می‌توانید این ابزارها را از طریق فروشگاه ما تهیه کنید.